Antakya’da (hatay) yer seçiminin jeomorfolojik özellikler ve doğal risk açısından değerlendirilmesi

Araştırmanın Amacı: Bu çalışmanın amacı, Hatay ilinin merkezi olan Antakya şehrinde yer seçiminin jeomorfolojik özellikler ve doğal risk açısından değerlendirilmesidir. Malzeme ve Yöntem: Bu çalışmada, öncelikle çalışma alanına ait litaretür taranarak gözden geçirilmiştir. Bunun yanında alana ait 1/25.000 ölçekli topografya paftaları ve jeoloji haritaları kullanılmıştır. Bu pafta ve haritalar taranarak bilgisayar ortamına aktarılmış ve elle sayısallaştırma yöntemiyle sayısal hale getirilmiştir. Bu haritalar üzerinden bölgeye ait yükselti kademeleri, jeoloji ve jeomorfoloji haritaları üretilmiştir. Ayrıca bu yapılan işlemler arazi incelemeleri ile de desteklenmiştir. Elde edilen veriler ve mevcut literatür ışığında alanın doğal risk faktörleri haritası oluşturulmuştur. Bütün bu bilgiler, coğrafi bir bakış açısıyla araştırma soruları kapsamında yorumlanarak, yanıtlar aranmaya çalışılmıştır. Bulgular ve Sonuç: Antakya şehri, jeomorfolojik olarak Asi nehrinin doğusunda Habibineccar dağının yamacında kurulmuş ve daha sonra avüvyal vadi tabanları ve ovalık alan ile Asi nehrinin yapmış olduğu çeşitli yükseklikteki seki seviyeleri üzerine doğru gelişim göstermiştir. Bu nedenle şehirsel alan jeomorfolojik özelliklerden kaynaklanan taşkın ve kütle hareketleri ile zemin özelliklerinden kaynaklanan deprem riski altında olduğu belirlenmiştir. Bu güne kadar bu problemler için hiçbir önlem alınmamıştır. Sadece bu doğal riskler yaşandığında hasar tespit raporları düzenlenmiş ve yapılaması gerekenler vurgulanmıştır. Öneriler: Antakya şehrini etkileyen doğal risklerin önlenmesi için, ilk olarak acil uyarı sisteminin geliştirilmesi, alt yapı eksikliklerinin giderilmesi, şehirsel planlama ve gelişimin jeomorfolojik açıdan uygun alanlara doğru yapılması, şehirsel alandaki dere yataklarının ıslah edilmesi, şehirsel alanı etkileyen doğal risk faktörleri ve etkileri hakkında daha detaylı çalışmaların yapılması, şehrin afet yönetim planının ve afet bilgi sisteminin hazırlanması, şehirsel alandaki riskli bölgelerdeki yapılaşmanın durdurulması ve daha uygun yerlere taşınması, yerleşime yeni açılacak alanlarda zemin özelliklerin detaylı çalışmalarla ortaya konulması gerekmektedir.

Antakya ,

Jeomorfoloji ,

Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ,

Jeomorfolojik ,

Problemler ,

Hatay ,

Objective of the Study: The objective of this study is to discuss geographical survey in respect of geomorphologic characteristic and natural risk in Antakya, city center of Hatay Province. Materials and Method: As first step of this study literature on the study area were searched and revised. Additionally topography sheets and geological maps in 1/25,000 scale were used. These sheets and maps were scanned into computer environment and manually digitalized. Then, using these maps elevation levels and geologic and geomorphologic maps were generated. Also, all these exercises were augmented by field surveys. Natural risk factor map of the area was generated in light of obtained data and pre-existing literature. And finally, we looked for answers to questions brought by this study by interpreting all these data from geographical viewpoint. Findings and Conclusion: From geomorphologic viewpoint, Antakya City was found to east of Asi River and on slopes of Habibineccar Mountain, and then developed towards alluvial valley bases, plains fields and terrace levels of various elevations generated by Asi River. Therefore, it is determined that urban area is subject to floods and ground movements originating from geomorphologic characteristics and earthquake risk originating from ground characteristics. To date no measures were taken against these risks. Only damage assessment reports were prepared and required measures were discusses after the fact. Suggestions: To prevent natural risks threatening Antakya City, first order of business is to develop early warning systems, to remedy substructure deficiencies, to direct urban planning and development towards geomorpohologically suitable areas, to improve streambeds in urban area, to conduct more detailed studies on natural risk factors threatening the urban area and effects of these, to prepare disaster management plan and disaster information system for the city, to stop settlement on risk areas in urban area and relocate these settlements to more suitable locations and to identify ground characteristics of the areas considered for new settlement with detailed studies.

Antakya, ,

Geomorphology, ,

Geographical Information Systems (GIS), ,

Geomorphologic Problems, ,

Hatay ,