Makale özeti ve diğer detaylar.
Türkçede nezaket anlamı, kendine özgü biçimde, çeşitli unsurlar aracılığıyla ifade edilir. Bu açıdan cümle kuruluşu, üslup ayrıcalık taşır. Bu makale cümlelerde nezaket anlamının seslenmeler aracılığıyla yansıtılması konusunu incelemektedir. Bu makale, sadece Türkiye Türkçesinde bulunan seslenmelerdeki nezaket anlamı üzerinde durmayıp bunları Özbek Türkçesindeki bazı seslenmelerle karşılaştırarak aynı dil ailesinden olan bu iki yazı dilinin benzer ve farklı yanlarını ortaya koymayı denemektedir. Türkiye Türkçesinde ve Özbek Türkçesinde nezaket bildiren seslenmeler, “bey, hanım, bay, bayan, efendi, beyefendi, hanımefendi” hitap sözleri; “teyze, amca, beybaba, abla, kardeş, hemşire, dede, nine, evlat, yavru, oğul, kız” akrabalık adları; “öğretmen, patron, hoca, müdür, büyükelçi, sultan, yüzbaşı” unvanları ve benzetme kelimeleri ile ifadesini bulur.
In the Turkish language “respect” is expressed in partfenlarly different way. In this case the structur of the sentense and style has its own peculiarity. In this artice the expression of respect by exclamation words is studied. In this article analyzed not only exclamations expressing by respect, but also by comparing with some Uzbek exclamations, arised the same and different sides of two languages which belong to the same language family. Forms address in Turkish and Uzbek languages which mean “respect” are expressed by the help of: 1) terms address: “bey, hanım, bay, bayan, efendi, beyefendi, hanımefendi ” 2) kinship words: “, amca, beybaba, abla, kardeş, hemşire, dede, nine, evlat, yavru, oğul, kız”, 3) title and modal words : “öğretmen, patron, hoca, mudur, büyükelçi, sultan, yüzbaşı”.