Edebi metinlere yansıyan yönüyle osmanlı toplumunda hediyeleşme

Kişisel ve toplumsal bir iletişim aracı olan hediye; şahıs, toplum ve zamana göre değişiklik gösterebilen, sosyo-ekonomik ve psikolojik açılımlarla incelenmesi gereken bir kavramdır. Hediyeleşmenin Osmanlı toplumundaki durumunu incelemek için kavramı birey, toplum ve yönetici ilişkileri açısından ele almak uygun olacaktır. Hediye vermek, bireyin kendisi için değerli insanları mutlu etme ve onlara karşı hislerini belirtmesinin en etkili yoludur. Toplumsal ilişkilerde özellikle tören kutlamaları, ritüeller ve geçiş merasimlerinde hediyeler, tören ve kutlamaların vazgeçilmez unsurlarındandır. İnsan hayatının önemli dönüm noktalarında yapılan geçiş merasimleri hediyeleşmelerin yoğun olduğu kutlamalardır. Bu törenlerden biri olan düğünler sırasında verilen hediyelerden başlık ve takı, klasik Türk edebiyatı metinlerinde yer almaktadır. Osmanlı yönetiminde, hediyenin, hediyeyi sunan ile alan arasında iletişim sağlama, gücün, iktidarın ve ihtişamın gösterilmesi, farklı ülkelerin hanedanları ile yakınlaşma aracı olma ve devlete politik yararlar sağlama gibi pek çok amaca hizmet ettiği bilinmektedir. İncelenen metinler doğrultusunda Osmanlı toplumunda yaygın olarak sunulan hediyeler şu şekilde tasnif edilebilir: Kıyafetler, kumaşlar ve diğer tasarım eşyaları, binek hayvanları, değerli takılar ve taşlar, kokular ve kozmetik malzemeler, köleler, kitaplar, mefruşat malzemeleri, saatler vb.

Edebi Metin ,

Osmanlı Toplumu ,

Hediyeleşme ,

Gift as a personal and social communication equipment is a notion that can change due to community and time. Additionally, it is a term that should be examined in terms of socioeconomic and psychological perspectives. In order to examine the situation of the.gift giving in the Otoman society, it is vital to scrutinize the notion with regard to personal, social and instutional aspects. Gift giving is the best way for a person to make friends happy and to express one’s own feelings. Gifts are the main elements in the social relationships, particularly in formal celebrations, rituals and ceremonial parade rewiew. Parades performed in the turning points of the human life are the celebrations in which gift giving is intensive. Wedding ceremony is one of these ceremonies and ornament and drahoma are well-known in the texts of Turkish classical literature. It is known that gifts are used to expose the communication between the person who gifts and who is gifted and to show the power and magnificience and to be the vehicle to contact with different countries’ people and to provide political advantages for the benefit of the state and to fulfill other different aims. In the light of the texts studied up to now, gifts can be classified in the following form: Dresses, clothes, other representation equipments, mounts, valuable ornaments and jewels, parfumes and cosmetic materials, gulams and slaves, books, decoration materials and horologe.

Literary Text ,

Ottoman Society ,

Gift Giving ,