2014/2
2013/1 Makale özeti ve diğer detaylar.
Barış ve savaş kavramları, insanlığın varoluşundan bu yana insanların
hayatında hep var olagelmiştir. Türk Dil Kurumu ‘barış’ı, uyum, karşılıklı anlayış
ve hoşgörü ile oluşturulan ortam, şeklinde tanımlarken, “savaşı” da uğraşma,
kavga, mücadele olarak tanımlamıştır. Savaş ülkeler, milletler hatta küçük topluluklar
arasında çok sık ve yaygın bir şekilde gerçekleşirken, barış ortamını hazırlamak ve
sürdürülebilir kılmak bu kadar kolay olmamaktadır. İnsanın doğasında var olan bu
durumu, en aza indirmenin yolu da barış değerini yeni kuşaklara kazandırmaktır.
Eğitimde kalıcı değerler kazandırmak erken yaşlarda başlanmalı ve süreklilik arz
etmelidir. Bu eğitimin verilmesinde ilkokul en büyük temeli oluşturmaktadır.
İlkokul 2. ve 3. Sınıflarda okutulan Türkçe ve Hayat Bilgisi 4. Sınıflarda
okutulan Türkçe, Sosyal Bilgiler ve Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi ders
kitaplarındaki yazınsal metinlerde barış ve barışla ilgili değerlere ne düzeyde yer
verildiğini ortaya koyarak karşılaştırmak amacını güden bu çalışma tarama türü
niteliksel bir çalışmadır. Ders kitapları üzerinde çalışıldığı için verilerin
değerlendirilmesinde içerik analizi kullanılmıştır. Çalışmada ana kategori olarak
“barış” kavramı ele alınmıştır. Alt kategoriler; hoşgörü, sevgi ve savaş olarak
belirlenmiş. Çalışmada bağlam birimi olarak “cümle” seçilmiş ve alt kategorilerin
her bir cümlede ne sıklıkla geçtiği saptanmıştır. Yani, bağlam birimi olarak seçilen
her bir cümle içindeki alt kategorilere karşılık gelen sözcükler sayılmıştır.
Araştırmanın güvenilirliği için kodlayanlar arasında en az %70’lik bir görüş birliği
gereklidir (Yıldırım ve Şimşek, 2006). Araştırmanın güvenilirliğini arttırmak amacıyla
araştırmacılar kodlamaları bağımsız olarak yapmış ve %85 oranında
görüş birliği sağlanmıştır. Anılan ders kitaplarının incelenmesi sonucunda ilkokul ders
kitaplarında yer alan metinlerde barış ve muadili kavramlara yeteri kadar yer
verilmediği tespit edilmiştir.
Peace and war concepts has existed in human life from past to present.
Turkish Language Society defines the “peace” as an environment which is
organized with conformity, mutual understanding and indulgence, whereas it
defines the “war” as quarrel, fight and struggle. It is not easy to maintain and keep a
peaceful environment although war is very common and widespread between
countries, nations and even small societies. The peace value should be transferred
to new generations so that this reality existing in human nature can be minimized.
Transferring the permanent and lasting values must start at early stages and be
continuous in education. Primary school is the most important basis for such an
education. This study is a qualitative survey which aims at presenting and comparing
to what extent the peace and peace related values are given in the written texts of
Turkish and Social Sciences coursebooks for 2nd and 3rd grades and Turkish,
Social Studies and Religion and Morality coursebooks for 4th grade. Content
analysis is used as a tool for evaluation of the data as a result of the study on
coursebooks. In this study, the concept of “peace” is discussed as the major
category. Sub-categories are identified as indulgence, love and war. “Sentence” is
selected as a context unit and the frequency of its occurrence in sub-categories is
determined. So, words which are chosen as a context unit and corresponding to
sub-categories are counted. The consensus at least the rate of 70% is required for
the reliability of the research (Yıldırım and Şimşek, 2006).The researchers made
individual encoding due to improve the reliability of the research and 85% of
consensus was achieved. As a result of the review of the aforementioned books, it
is seen that the peace and peace related concepts are not included enough in the
texts of primary school coursebooks.
Sayı 1