Hollandalı Politikacı Geert Wilders’ın “Fitna” Filmi Çerçevesinde Bir Algı ve İmaj Olarak İslamofobi

Yazarlar :

Hasan GÖKMEN ,

Yazar kurumları :

Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü

Görüntülenme :

733

DOI :

Özet Türkçe :

Bu çalışmada, 2008 yılında Hollanda’da yaptığımız “Avrupa’da Müslümanlar ve İslamofobi” (Hollanda Örneği) adlı Yüksek Lisans Tez çalışması hareket noktası alınarak, Geert Wilders’ın “Fitna” filmi ve o tarihten sonra Hollanda basını (internet üzerinden) taranarak, içerik analizi tekniği ile İslamofobi kavramı değerlendirilmektedir. İslamofobi kavram olarak ilk ortaya konulduğu tarihten günümüze çeşitli bakış açılarından farklı değerlendirmelere uğramıştır. Bu çalışmada İslamofobi kavramı Avrupa’da Müslüman göçmen toplumuna karşı ekonomik, sosyal, kültürel ve dinî nedenlerden kaynaklı İslam ve Müslüman karşıtlığı olarak kullanılmıştır. Bu bağlamda kavram bileşeni olarak kullanılan “fobi” sözcüğünün İslam ve Müslüman karşıtlığı olgusunu tam olarak yansıtmadığı ortaya konulmuştur. 2008 yılında saha çalışmasında ortaya koymuş olduğumuz İslam’a ve Müslümanlara yönelik dini kimlik eksenli saldırıların son yıllarda, çeşitli kuruluşların yayımladıkları raporlarla yıldan yıla yükseldiği görülmüştür. Wilders, bu filmde İslam ve Müslüman karşıtlığını en sert biçimde ortaya koymuş, açıkça “terör” ve “terörist” ifadelerini kullanmaktan çekinmemiştir. Filmde Batı toplumlarının tarihten gelen oryantalist imaj ve yaklaşımları ve son dönem Batı medyasında İslam’ın şiddetle ilişkilendirilmesi olgusu oldukça sık kullanılmıştır. Görüntülerde Kur’an ayetleri ve Müslüman “Bilginlerin” konuşmaları bağlam ve konjonktürden koparılarak şiddet görüntüleri eşliğinde bir “algı” inşası doğrultusunda ortaya konulmuştur. Basın yayın araçları tarandığında kullanılan dilin ötekileştirici ve nefret oluşturucu olduğu, İslam ve Müslüman kavramlarının ise haber değeri genelde şiddet ve dışlayıcı bir dile sahip olduğu görülmüştür. Elde edilen bulgular neticesinde şu sonuçlara varılmıştır: 2008 yılında gerçekleştirdiğimiz çalışmadan günümüze İslamofobik tutumların hızla yükseldiği, İslam ve Müslüman karşıtlığının politika ve etkin araçlar vasıtasıyla körüklendiği, bu tutumun da bir algı inşası ve imaj oluşturmaya dönük kontrollü bir durum olduğu düşünülmektedir.

Anahtar kelimeler :

İslamofobi ,

Fitne ,

Şiddet ,

Algı ,

İmaj ,

Özet İngilizce :

In this study, taking the starting point as the field study we conducted in the Netherlands in 2008 "Muslims and Islamophobia in Europe" (Holland Example) Master Thesis study, the concept of Islamophobia is evaluated by the content analysis technique by scanning the Geert Wilders' "Fitna" movie and the Netherlands press (on the internet) after that date. The islamophia has undergone different evaluations from various perspectives since the day it was first introduced as a concept. In this study, the concept of islamophobia was used as opposition to Islam and Muslim originating from economic, social, cultural and religious reasons against Muslim immigrant society in Europe. In this context, it was revealed that the word "phobia", which is used as a concept component, does not fully reflect the phenomenon of Islam and the Muslims opposition. Although the “phobia” is used here as irrational fear, it is thougt that this usage contains an expression that makes scared people innocent. It is seen that religious identity-based attacks against Islam and Muslims, which we have revealed in field work in 2008, have increased year by year with reports published by various organizations in 2014, 2015 and 2016. The arsons of the sacred places, exposure of Muslims to physical attacks and various violent incidents are some of them. "Fitna" is an anti-Islamic, short propagandist movie published online by Geert Wilders on the internet on 27 May 2008, when the hall for demonstrations could not be found in the Netherlands. In this movie, Wilders exhibits Islam and Muslim opposition very strictly and did not hesitate to use “terror” and “terrorist” expressions clearly. In this movie, Wilders has shown his anti-Islamic and Muslim opposition the most harshly, and has not hesitated to use "terror" and "terrorist" expressions explicitly. In the movie, the orientalist images and approaches of western societies dating back to old days and the phenomenon of the relation of violence to Islam handled in the recent Western media are used quite often. In the images, the Qur'an verses and the Muslim scholars’ speeches were isolated from the context and conjuncture and presented in the direction of construction of a perception accompanied by violence images. In this study, Islamophobia incidents and attitudes are researched in two categories. The first is the Islamophobia as the attitudes and opposition expressions that hold the "effective means" of the society and that are put forward in a more systematic process. The second one is the category of Islamophobic attitudes encountered in public. This categorization was needed as the result of the data obtained from the field study we conducted in 2008. It can be argued that different attitudes are observed in the social relations of Muslim immigrant groups with indigenous communities, and that the people are more pluralistic than the approaches in the political and emerging politics. When the media is scanned (on the internet), it is seen that othering and hateful language is used, and that newsworthiness of the concept of Islam and Muslim has a violent and exclusionary language. As a result of the findings, the followings were concluded; it is seen that Islamophobic attitudes have been increasing rapidly since we conducted the study in 2008, and that Islamic and Muslim opposition has been incited by means of policy and effective means. It is thought that this is a controlled situation to build a perception and an image.

Anahtar kelimeler :