Türkiye’de esnek döviz kuru rejimi altında dış açıkların belirleyicileri: sınır testi yaklaşımı

Çalışmanın amacı, Türkiye’nin dış ticaret açıklarını etkileyen temel faktörleri, maliye, para ve döviz kuru politikası çerçevesinde incelemektir. Bu amaçla çalışmada, esnek döviz kuru rejiminin uygulandığı 2001:3-2009:6 dönemine ait aylık zaman serileri kullanılarak reel bütçe açığı, reel para arzı ve reel efektif döviz kuru endeksinin reel dış ticaret açığı üzerindeki etkileri sınır testi yaklaşımı kullanılarak ekonometrik açıdan incelenmektedir. Analiz sonuçlarına göre uzun dönemde dış ticaret açığı; bütçe açığından pozitif ve istatistiki açıdan anlamlı, para arzından negatif ve istatistiki olarak anlamlı, reel efektif kur endeksinden ise pozitif ve istatistiki açıdan anlamsız olarak etkilenmektedir. Öte yandan kısa dönemli analiz sonuçları, para arzının dış ticaret açığını pozitif ve istatistiki olarak anlamlı etkilediğini göstermektedir. Bütçe açığı ve reel efektif kur endeksine ait kısa dönemli analiz sonuçları ise uzun dönemli ilişki sonuçlarıyla paralellik arz etmektedir.

Dış açık ,

Bütçe açığı ,

Para arzı ,

Reel kur ,

ADRL Yaklaşımı ,

Sınır testi ,

The purpose of this paper is to investigate fundamental factors affecting foreign trade deficit of Turkey that in the content of fiscal, monetary and exchange rate policies. For this purpose, the effects of real budget deficit, real monetary supply and real effective exchange rate index on real foreign trade deficit are analyzed econometrically by using bounds test by using monthly series belonging to the period of 2001:3- 2009:6 that floating exchange rate regime is implemented. According to the analysis results, foreign trade deficit is positively and statistically significant effected by budget deficit, negatively and statistically significant effected by monetary supply, and posivitely and not statistically significant by real effective exchange rate index in the long run. Furthermore, analysis results in short run show that foreign trade deficit is posivitely and statistically significant effected by monetary supply. Analysis results in short run belonging to budget deficit and real effective exchange rate index are demonstration parallel with the relationship results in long run.

Foreign trade deficit, ,

Budget deficit, ,

Monetary supply, ,

Real exchange, ,

ADRL Approach, ,

Bounds test ,