Rol ötesi olumlu davranışlar kişisel ve tutumsal faktörlerle öngörülebilir mi?

Örgütsel bağlamda çalışanlar rollerinin ötesinde olumlu veya olumsuz birçok davranış biçimleri sergilemektedirler. Bu davranışlardan örgütsel başarı ve performans açısından önemli görülen vatandaşlık davranışları, rol ötesi olumlu davranışlardandır. Bu çalışmanın temel amacı, vatandaşlık davranışlarının açıklanmasında kişisel ve tutumsal faktörlerin etkilerinin bir yapısal eşitlik modeli çerçevesinde araştırılmasıdır. Bu kapsamda özel bir bankanın çalışanlarından oluşan toplam 327 kişilik örneklemden anket yöntemi kullanılarak veri toplanmıştır. Araştırmada elde edilen veriler Yapısal Eşitlik Modellemesi tekniğiyle Amos 16.0 istatistik programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgular, örgütsel vatandaşlık davranışları boyutlarından diğergamlık, vicdanlılık, nezaket, centilmenlik ve sivil erdem davranışlarının açıklanmasında öz yeterlilik ve iş tatmini değişkenlerinin önemli rolleri olduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca tüm vatandaşlık davranışları ile öz yeterlilik değişkenleri arasındaki ilişkilere iş tatmininin aracılık ettiği görülmüştür. Sonuçta rol ötesi olumlu davranışlarının öngörülmesinde, öz yeterlilik gibi kişisel bir faktör ile iş tatmini gibi tutumsal bir faktörün bağımsız etkileriyle birlikte, iş tatmininin bu süreçteki aracılık rolleri ortaya çıkarılmıştır.

Örgütsel vatandaşlık davranışları ,

İş tatmini ,

Öz yeterlilik ,

Yapısal eşitlik ,

Organizational citizenship behaviors ,

Employees show many positive or negative extra role behaviors in the organizational context. Citizenship behaviors of those are positive extra role behaviors that seen as significant for organizational success and performance. The purpose of this study was to explore the effects of personal and attitudinal factors in predicting the citizenship behaviors in a frame of structural model. The survey was administered to the 327 bank employees for this study. The data in this study were analyzed with the Structural Equation Modeling techniques using Amos 16.0 statistical program. Results indicate that job satisfaction and self efficacy have significant role in predicting the altruism, conscientiousness, sportsmanship, courtesy and civic virtue dimensions of citizenship behaviors. Moreover job satisfaction mediates the relationships between self efficacy and all dimensions of citizenship behaviors. Ultimately it was discovered that along with the independent effects of self efficacy as personal factor and job satisfaction as attitudinal factor, job satisfaction has a mediator role in predicting extra role positive behaviors.

Job satisfaction ,

Self efficacy ,

Structural equation ,