Endüstriyel yerelleşme ve yoğunlaşma açısından türkiye sanayii; il imalat sanayiilerinin analizi

Bu makalede il imalat sanayilerinin Türkiye sanayi co~fyasındaki yıgılma, kümelenme ve yerelleşme egilimleri 44 il için 12 alt sektör aynmında ölçülerek, 2000 yılına ait bir kesit analizi sunulmaktadır. Bulgular, sanayinin mekansal dagılımının dengesiz ve kutuplaşmış bir görUnüme sahip olduguna, imalat sanayiindeki endüstriyel faaliyetlerin, başta İstanbulolmak üzere, geleneksel sanayi mekanlan ve onlann ard-bölgeleri olarak adlandınlan büyük kentlerde kümelendigine işaret etmektedir. Imalat sanayi içindeki agırııklan son yıllarda azalma gösterse de, geleneksel sanayi merkezlerinde endüstriyel yogunlaşma hala yüksektir. Görece yüksek katma deger yaratan, sermaye yojlun ve ileri teknolojiye dayalı sanayiler bu az sayıdaki ilde kümelenmektedir. Genellikle emek yogun ve düşük teknolojili sanayilerde uzmanlaşan iııerde de yerelleşme egilimleri gözlenmektedir. Ancak az sayıdaki sektörde uzmanlaşma gösteren düşük gelir düzeyindeki bu iııerde endüstriyel çeşitlenme zayıftır.

Sanayi cografyası ,

sanayilerin mekansal dagılımı ,

sanayide mekansal yıgılma ,

sanayide mekansal kümelenme ,

Türkiye sanayii ,

Industrial geography ,

spatial distribution of industries ,

In this paper, a cross-section analysis of the agglomeration, cluster and localization tendencies of the 12 manufacturing industries across 44 provinces in the Turkish industrial geography for the year 2000 is presented by the aid of certain indicators. The findings suggest that spatial distribution of the industry has an unbalanced and polarized appearance; that is, industrial activities are in particular clustered fırst of all in Istanbul and foııowing that in other traditional industrial metropolitan areas and their hinterlands. Eyen though their weights within the manufacturing industry have shown adeeline in recent years, the traditional industrial centers have stili persisted so high level of industrial concenıration. Industries which are creating relatively high value-added, capital-intensive and highotech dependent are clustered in these a few number of provinces. Generally the localization tendencies are observed in provinces which are specialized in laborintensive and low-tech industries as well. However, in these low income provinces which are specialized in a few industries the industrial diversity is very poor.

industrial agglomeration ,

industrial clusters ,

Turkish industry ,