Düzenin meşruluğu sorunu bağlamında ibni haldun felsefesinin değerlendirilmesi / revisiting ibn khaldun in the context of rationalization of establishment

Makale kavramsal bir sınıflandırmanın da yardımıyla filozofu, düşünürler ve düşünceler dünyasında ait olduğu yere yerleştirmeye çabalar. Gelenekçi gerçekleri kabul eden, realist gerçeklerden hareket eden kişidir. Haldun’da modern bilimin ilk prototipi olarak göze çarpan sosyoloji realist olmaktan çok gelenekseldir. Filozofun tarih kuramı ideoloji-bilim ilişkisi bağlamında dikkate değer bir arkeolojik örnek durumundadır. Haldun mantıksal olmayan olayları gerçek olmadığı için eler. Onun mantıktan anladığı ise herkesin kendine yakışanı yapması bağlamında ölçülülük ahlakını andıran bir yapma kültürünü anlatır. Kaldı ki filozof gerçeği makulde arayan bir ortak akılcı eğilimi edebiyatının her satırında korur. Kültürel dışlayıcılığın kıyısında, devrinin ve düzenin sahiplerine saygılı, adaleti egemenden yana ve devrimi meşrulaştırmayacak şekilde yorumlayan ve baskıcı asabiyeyi aklayan bir tutumu bilimselliğin ardına saklanarak savunur.

Teori ,

normatif teori ,

kurucu teori ,

uluslararası normlar ,

İbni Haldun ,

Evolution ,

tradition ,

realism ,

The article aims to locate the philosopher in the world of thinkers and ideas by using a conceptual classification. The one who accepts the tradition truths is a person who departs from the realist truths. The sociology of Haldun, which stands out as the first prototype of modern science, seems like traditionalist rather than a realist one. Philosopher’s theory of history is a significant archaeological example in the context of relationship among ideology and science. Haldun ignores non-logical events by reason of that they are not real. What he understands from logic is a practice culture which reminds a moderation ethic in the context of subjects whose acts are proper, suitable and/or according to their nature. Besides, the philosopher secures an inclination of a common mind and/or public reason, which sees truth in the moderate in every line of his literature. In the outskirts of cultural exclusion, he defends an attitude, which is respectful toward the owners of his age and order, which reads justice in favor of the sovereign and avoiding a legitimating of revolution and which justifies an oppressive tension, in the cover of being scientific.

theory of history ,

tension ,

alienation ,