Anayasa değişikliği önerisinde değişiklik yapılması

Yasalaşma süreci başlamış bir anayasa değişikliği önerisi, hangi aşamaya dek geri alınabilir ya da öneride değişiklik yapılabilir? Bu işlemlerde, aşamasına göre, yetki kimdedir, olabilecekse bunun yöntemi nedir? Bu yazıda işte bu sorunlar ele alınıyor. Anayasal tarihimizde bu tür sorunlar iki kez yaşandı. Birinci örnekolay, İkinci Meşrutiyet döneminde, 1912’de gerçekleşti. İkincisi ise, bugün yürürlükte olan 1982 Anayasası döneminde, 2007’de yaşandı. Birinci örnekolayda, hükümet, birinci meclisin kabul ettiği, ikinci meclisin ise görüşme aşamasında bulunduğu bir anayasa değişikliği önerisinde değişiklik yapmaya kalkıştı. Ancak, başaramadı. İkinci örnekolayda ise, TBMM, halkoylamasına sunulmuş olan bir anayasa değişikliği yasasında değişiklik yaptı. Cumhurbaşkanının, Yüksek Seçim Kurulu’nun ve Anayasa Mahkemesi’nin, verdikleri kararlarla destek oldukları bu girişim, başarılı oldu. Yazıda, bu iki örnekoloay, günün anayasa ve içtüzükleri çerçevesinde inceleniyor. Varılan sonuç, her iki olayda da anayasanın çiğnenmiş olduğu yolunda.

Anayasa değişikliği ,

meclis ,

cumhurbaşkanı ,

Yüksek Seçim Kurulu ,

Anayasa Mahkemesi ,

Constitutional amendment ,

legislature ,

Up to which stage of the legislative process, a proposal to amend the Constitution can be withdrawn or altered? Who has competence at each stage and what is the procedure to be followed? These are the problems considered in this article. Problems of this kind have occured twice in our constitutional history. The first case took place in 1912, during the Second Constitutional Monarchy. The second one happened in 2007, in the period of the 1982 Constitution which is still in force. In the first case, the Cabinet attempted to recast a proposal for constitutional amendment, which had been already adopted by the first Chamber, and under consideration in the second Chamber. But it failed. In the second case, the Turkish Grand National Assembly modified a provision in a bill of constitutional amendment submitted to referendum but not yet voted. This endeavour was carried to the end, with the support of the decisions taken by the President of the Republic, the Supreme Election Council, and the Constitutional Court. The present article examines these two events in the framework of the Constitution and the rules of procedure of the legislatures of the day. The conclusion reached is that in both cases the Constitution was violated.

President of the Republic ,

Supreme Election Council ,

Constitutional Court ,