16, yüzyıldan 19, yüzyılın sonuna dek osmanlı devletinde gayri müslimlerin kılık kıyafetlerine dair düzenlemeler

Osmanlı İmparatorluk sistemi içinde gayrı Müslimler Ortadoğu-İslam deneyiminin tarihi deneyimini yansıtan zımmet kavramı içinde yer edinmişlerdir. Bu çerçevede sahip oldukları bir takım hakların yanında toplumun baskın unsurundan farklı olma konusunda kimi zaman ayrı bir statüye de tabii olmuşlardır. Farklılığı ortaya koymada en göze çarpan örnek giyimleri konusunda devletin getirdiği düzenlemelerdir. Söz konusu düzenlemeler çoğu kez sınırlamalar şeklinde ortaya çıksa da toplum üzerinde 16. yüzyıldan modernleşme sürecine değin olan dönem incelendiğinde her dönem aynı yoğunlukta etkini göstermemiştir. Devlet bu şekilde Müslim ve gayrı Müslim unsurlar arasındaki farklılığı ortaya koyarken toplum içindeki statülere işaret etmiştir. Oysa 19. yüzyıldan sonraki gelişmeler farklılıkları ortaya çıkaracak düzenlemelerden çok benzerliklere ve ortak yanlara vurgu yapmayı zorunlu kılmıştır. Bu süreçte devlet farklılıktan çok tebaa arasındaki eşitliği vurgulamaya dayalı bir siyaset geliştirmiş buna yönelik semboller üretmeye çalışmıştır. Bu makalede söz konusu tarihsel sürecin kırılma noktaları ele alınmaktadır.

Osmanlı ,

Gayri Müslim ,

Zımmî ,

Kıyafet ,

Modernleşme ,

Ottoman ,

Non-Muslims ,

The place of the non Muslims in the Ottoman Empires social system was due to a Middle Eastern Islamic tradition named as Zimme, which allows them to have certain rights apart from the Muslim population but also to have certain customs that represents their differences. The Ottoman state regulated the costumes of the non Muslim population to distinguish them from the Muslim population, Even though these arrangements occurred as restrictions, the intensity of these restrictions varied time to time. In fact, these arrangements were made for determining the status quo in the public. Howewer during the 19th Century, Ottoman state needed to be handled from a different point of view. As the empire move towards the age of nationalism, the former arrangements that were made to differentiate the public were changed in a way to symbolise the unity of the population. This article discusses the main points of this historical approach and regulations of the costumes of the non Muslims in the Ottoman Empire.

Zimme ,

Costume ,

Modernisation ,