Makale özeti ve diğer detaylar.
Orta Asya ülkelerinin geçmişten kalan sorunlarını kısa sürede çözüme kavuşturmaları olanaksız görülmektedir. Sınır sorunları ve etnik sorunlar geçmişten itibaren ulusal bilincin yaratılmasının önüne geçmektedir. Ülkeler arasındaki su sorunu, uyuşturucu ve dine dayalı sorunlar ilişkilerin derinleşmesini her zaman engelleme potansiyeline sahiptir. Orta Asya sorunları günümüzde yaygınlaşan asimetrik tehditler olarak belirmekte, özellikle de yakın zamana kadar nispeten bölgesel bir olgu olarak algılanan terörizmin, dünya çapında algılanmasına katkısı bulunmaktadır. Bölgesel İşbirliği Örgütleri belirli bir tarihsel süreç içinde geliştirilmiş ve bu sorunlara çözüm bulmaya çalışmıştır. Bu örgütlerin en önemlisi olan Şanghay İşbirliği Örgütü’nün, küresel alanda belirleyici unsur olarak yerini alabilmesi ise zaman alacaktır. Diğer taraftan bölgenin önemli enerji kaynaklarına sahip olması ise, AB ve ABD’nin bölgeye ilgisini arttıran önemli nedenlerinden birini teşkil etmektedir. Bu kapsamda NATO’nun bölgede bulunması ve askeri kanadı ile başlatılan çözüm süreci, NATO’nun geleceğini belirleyecek önemli bir unsur olmaktadır. NATO’nun, BM, AGİT, AB, bölge ülkeleriyle ve ŞİÖ ile ikili işbirliğini geliştirmesi kaçınılmaz olacaktır.
It seems impossible that Middle Asia Countries can solve their remaining problems in a short time. Border and ethical promblems have prevented to construct national consciousness since past. Water disputes, problems based on drug and religion among the countries always have a potential to impede deepening the relations. Middle Asia disputes nowadays appear as widespread asymmetric threats, contribute to percieve the terrorism global, especially which is perceived relatively regional. Regional cooperation organizations have been set up and they have tried to find the solution for these problems. There needs more time for the most important organization, Şhangay Cooperation Organization, to take part as a globally component. From other side, having important natural resources constitutes one of the most important reasons which attracts EU and USA’s attention towards the region. At that context, NATO’s existing in the region and applying the solution process by help of its millitary capacity will become an important element to determine NATO’s future. NATO’s reciprocal relations with UN (United Nations), Organization for Security and Cooperation in Europe (OSCE), EU, Nations in the region and SCO are to be necessary.