Türkiye’de yağişin eşitsizlik endeksleriyle analizi ve mekânsal dağilişi

Bu çalışma ile çeşitli eşitsizlik dağılım endeksleri kullanılarak Türkiye’de yağışın
bölgelere dağılımı analiz edilmiştir. Çalışmada, eşitsizlik endekslerinden Gini ve Hoover endeksleri kullanılmış, Lorenz eğrisi yöntemiyle yıl içinde zamana bağlı yağışın dağılışı ortaya konulmuştur. Araştırmada, uzun yıllara ait aylık yağış değerleri yerine günlük yağış miktarları kullanılmıştır. Yağış miktarının kısa zaman dilimlerinde büyük farklılıklar göstermesi, dağılımdaki dengesizliğin boyutlarının daha doğru olarak ortaya konulabilmesi için günlük değerlerin kullanılması ile mümkün olacağını göstermektedir. Uzun yıllara ait günlük ortalama yağış değerlerinin yıl içindeki dağılım eşitsizliği Gini ve Hoover endeksleriyle analiz edilmiştir. Yağış eşitsizliğinin de Türkiye’nin kuzeyinden-güneyine ve
güneydoğusuna doğru kademeli olarak arttığı görülmüştür. Bu artış yağışsız gün sayısı dağılımı ile doğru orantılı olarak değişmiştir. Yağış eşitsizlik endeksleri sonuçlarına göre yapılan hiyerarşik kümeleme analizine göre Türkiye’de net olarak 4 ana yağış rejim tipinin ayrılabileceği sonucuna varılmıştır.

Eşitsizlik Endeksi ,

Yağış Rejimi ,

Yağış ,

In this study a variety of inequality distribution indices been used to analyze the
distribution of rainfall according to regions in Turkey. The Gini and Hoover indices were used in the study and the distribution of temporal rainfall was determined with the Lorenz curve method. The research of many years of daily rainfall was used instead of monthly rainfall data. It was evident that the dimensions of the disparity of  the distribution would be more correctly revealed by using daily values since the amount of rainfall is very different within short time frames. The yearly distribution disparity of long year daily average precipitation values was analyzed with the Gini and Hoover indices. It was observed that precipitation inequality increased gradually north-south and south-east in Turkey. This increase changes in direct proportion with the distribution of dry days. According to the results of the hierarchical clustering analysis of rainfall it was concluded that 4 main rain regime types can clearly be distinguished in Turkey.

Inequality İndices ,

Rain Regime ,

Rain ,