Mesnevî’deki nefis kavraminin freud ve din psikolojisi bağlaminda değerlendirmesi

Nefis, diğer dinlerde olduğu gibi Kur’ân-ı Kerim’de de birçok âyete konu edilmiştir. Kutsal Kitaplar, ahlak öğretileri ve felsefi araştırmaların muhatabı olan insanın, kuşkusuz temel sorularından biri kendini tanıyıp, varlık amacını anlamlı kılması olmuştur. Kur’an âyetleri başta olmak üzere İslâm literatürünün büyük çoğunlu nefsi; “insanın kötü, içsel istek ve dürtüleri” olarak tarif etmiştir. Bu yüzden onun istekleri ve arzularının tersine hareket ederek insan, kendini gerçekleştirmelidir. İslam literatüründe ilk dönemlerden itibaren önemli bir konu olan “nefis” ile ilgili olarak Batı’da çağdaş psikoloji biliminin öncüsü başta Freud olmak üzere “kişilik-benlik” kavramı üzerinden teoriler geliştirilmiştir. Bu çalışmamızda Mesnevî’yi merkeze alarak psikolojik teoriler ışığında nefis ile ilgili bilgi vermeyi amaç edindik.

nefis ,

Mesnevî ,

Mevlânâ ,

Freud ,

Gazâlî ,

“Lover self” is subjected in many Qur’an verses like other religious. Surely as a addressed being of Holy Books, ethical teachings and philosophical researches man’s main guestions are related with himself and getting a notion his being. Most of Qur’an verses and other in religious literature define the lover self; “person’s inner evil desires and psych”. So people must realize himself by acting contrast to lover self’s wishes and desires. Freud, as a forerunner of contemporary psychology developed some theories on individuality which has been an important subject of Islamic literature. In our study we try to give information about the flesh by stating Mesnawi at the center of the study under the light of psychological theories.

lover self, ,

Mesnawi, ,

Rumi, ,

Freud, ,

Gazzali ,