çeviri sosyolojisi ve çeviri alaninda sosyolojik yaklaşimlarin çeviribilimde paradigma değişimine etkisi

Çeviri sosyolojisi çeviri kuramında yeni bir alandır. Çeviri sosyolojisinin çeviriyle ilgili yaptığı araştırmalar, çevirinin genel doğasına yönelik olup, bugüne kadar yapılmamış araştırmalardır. Çeviri sosyolojisi, çevirinin daha önceki kuramsal yaklaşımlarında olduğu gibi metin ve çevirmenin somut çeviri eylemiyle sınırlı bir kuramsal bakış yerine, çeviriye daha bütünsel ve toplumsal bakabilen bir yaklaşım getirir. Çeviri sosyolojisi, çevirinin toplumsal boyutundaki yerini ve etkisini çeviri araştırmasına dahil eder. Çevirinin yapılmasında izlenen yöntemler kadar, çevirilerin ve çevirmenlerin toplumsal yapı ve toplumsal işleyişe etkisi çeviribilimin araştırma alanına dahil edilir. Çeviribilimin dilsel bir bakış açısından sosyolojik bir bakış açısına geçiş süreci, uzun yıllar süren disiplinlerarası araştırmaların sonucunda gerçekleşmiştir. Çeviribilim kendi doğasını disiplinlerarası bir bakışla gözlemleyebilmiştir. Çeviribilim önceleri dilbilimsel anlamda metinler, kültürel düzeyde fikirler, bilişsel düzeyde çevirmenlerin karar verme süreçleri olarak incelenmiştir. Çeviri sosyolojisi çeviri araştırmalarına; çeviri piyasası, yayınevlerinin çevirideki rolü, çeviri görevini çevirmene verenler, çevirmenin sosyal statüsü ve rolü, çevirmenin profesyonel uzmanlığı ve çevirinin sosyal pratiği konularını da dahil etmiştir. Çeviri sosyolojisine göre tüm çeviriler hem eylem hem de ürün olarak sosyal bağlam içerisinde yer almaktadırlar. Hangi alanda yapılırsa yapılsın çeviriler, sosyal sistem içerisinde yer alan bir birey olan çevirmen tarafından gerçekleştirilmektedir. Bu anlamda çeviri bir yandan bireysel ve öznel bir süreçtir; diğer yandan çeviri ve çevirmenin seçimini, çevirinin üretimini ve dağılımını etkileyen sosyal süreçler, çevirilerin sonuçları açısından sosyal bir süreçtir.

Çeviri sosyolojisi ,

Pierre Bourdieu ,

Habitus ,

Niklas Luhmann ,

Sistem kuramı ,

The sociology of translation is a new area in the theory of translation. Questions asked by the sociology of translation about translation are new questions directed at the nature of translation that have not been asked until now. The sociology of translation, as in the previous theoretical approaches, is not an area covering only a text and the translator’s concrete act of translation. It brings an approach to translation that observes translation in a much more holistic and social way. The sociology of translation includes the social position and impact of the translation in the translation research. It examines both methods of translation that are used in translating and the impact of translations and translators on the social structure and social functioning. The transition process of translation studies from a linguistic point of view to a sociological point of view is a result of many years of research. Translation Studies managed to observe its own nature with an interdisciplinary view. In the field of translation linguistic texts, ideas on cultural level, decision-making processes of translators on a cognitive level have been examined. Translation market, the role of publishers in translation, persons who give the translation job to the translator, social status and role of the translator, professional expertise of the translator and the social practice of translation are included in the field of translation research. All translations take part in a social context both as an action and as a product. No matter in which field translations are rendered, all translations are carried out by a translator who is an individual translator in a social system. Within this context translation is a process of individual and subjective. Likewise all translations are a part of the social theories that affect the selection, production and distribution of translations.

Translationsociology, ,

Pierre Bourdieu, ,

Habitus, ,

Niklas Luhmann, ,

System Theorie ,